بررسی و نقد نظریات مفسران در بیان وجه ارتباط شرط و جزایِ آیه سوم سوره نساء
author
Abstract:
پر بحث و نقاش‌ترین شرط و جزا در قرآن کریم و واقع در آیه سوم سوره نساء است. "وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتامى فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنى وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنى أَلاَّ تَعُولُوا". و اگر بیم دارید که درباره یتیمان دادگری نکنید، هر چه از زنان که پسندید، دودو، سه‌سه، چهارچهار، به همسرى گیرید. پس اگر بیم دارید که دادگری نکنید، پس یک [زن گیرید] یا به آنچه [از کنیزان] مالک شدهاید. این [روش] نزدیک‌تر است بدان که ستم نکنید. مفسرّان در بیان وجه ارتباط جمله "وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتامى" و جمله "فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ" شش وجه بیان کرده‌اند. این وجوه به اختصار از این قرارند: 1. ازدواج با دیگر زنان موجب دادگری با دختران یتیم است. 2. ازدواج با دختران یتیم موجب دادگری با آنان است. 3. دادگری میان یتیمان در گرو محدودیت ازدواج است. 4. دادگری میان زنان همچون دادگری میان یتیمان لازم است. 5. پاکدامنی همانند دادگری در یتیمان لازم است. 6. دادگری میان یتیمان در گروی ازدواج با مادر آنان است. برخی از مفسران نیز هر چند لزوم ارتباط بین شرط و جزا را پذیرفته‌اند، لیکن میانه دو جمله فوق در این آیه ملازمه و پیوستگی نمی‌دانند. این مفسران چهار گونه سخن گفته‌اند. این چهار سخن و آن شش وجه مورد بررسی و نقد قرار گرفته‌اند و به نظر می‌رسد وجه ششم برترین و بهترین وجه در بیان ارتباط شرط و جزا باشد.
similar resources
بررسی رویکرد مفسران در تفسیر آیه 34 سوره نساء
چکیده آیه 34 سوره نساء با توجه به مباحث قوامیت مرد و مراحل سه‌گانه مقابله با «نشوز» زن، همواره مورد توجه فقها و مفسران از یک‌سو و مناقشه معاندان از سوی دیگر بوده است. در این نوشتارها قوامیت مرد که وظیفه‌ای بر دوش اوست، گاه به‌معنای حق حاکمیت انگاشته شده و گاه شأن او را درحد یک کارگزار فروکاسته است. واژه «نشوز» در قالب نافرمانی و تمکین تفسیر شده و راهکار تربیتی این آیه برای برون‌رفت خانواده از...
full textبررسی تطبیقی دیدگاه مفسران درباره جزای قتل عمدی مؤمن و رابطۀ آن با مسئلۀ توبه در آیه 93 سوره نساء
مسئله خلود در جهنم برای مرتکب قتل عمدی مؤمن در آیه نود و سوم سوره نساء و همچنین رابطه آن با موضوع توبه، موجب اختلاف نظر مفسران در مفهوم آیه شریفه شده است. در این پژوهش آراء مفسران و همچنین روایات تفسیری فریقین احصاء و بررسی شد و حاصل پژوهش آنکه دو قول عمده بین مفسران مشاهده می‌شود: 1- منظور از خلود در آیه مکث طویل است که نظر جمهور علمای اهل سنت است؛ بر اساس این رأی خلود کافر نیز ابدی نخواهد بود...
full textبررسی رویکرد مفسران در تفسیر آیه 34 سوره نساء
چکیده آیه 34 سوره نساء با توجه به مباحث قوامیت مرد و مراحل سه گانه مقابله با «نشوز» زن، همواره مورد توجه فقها و مفسران از یک سو و مناقشه معاندان از سوی دیگر بوده است. در این نوشتارها قوامیت مرد که وظیفه ای بر دوش اوست، گاه به معنای حق حاکمیت انگاشته شده و گاه شأن او را درحد یک کارگزار فروکاسته است. واژه «نشوز» در قالب نافرمانی و تمکین تفسیر شده و راهکار تربیتی این آیه برای برون رفت خانواده از ...
full textنقد و بررسی دیدگاه عَزیزه هِبری در تفسیر «ضَرْب» زن در آیه 34 سوره نساء
قرآن کریم معتبرترین سند موجود جهت استنباط احکام فقهی است، با این وجود آیات فقهی چون دیگر آیات به تفسیرها و برداشت‌ها ناسازوار با یکدیگر دچار شده‌اند. عَزیزه هِبری از اندیشمندان مسلمان و مطرح آمریکائی و مبتکران نظریه فمینسیم اسلامی- قرآنی است. وی دیدگاه اندیشمندان اسلامی را درباره «ضرب» زن در آیه 34 سوره نساء، به چالش کشیده و نظریاتی کاملاً متفاوت ارائه کرده است، لذا این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی ...
full textبررسی و نقد دیدگاه فریقین درباره محور نزاع در آیه 59 سوره نساء
چکیدهمقدمه: آیه 59 سوره نساء ازجمله آیات چالشی است که در تفسیر آن بین قرآن‌پژوهان فریقین از جهات گوناگون ازجمله محور نزاع در آن، مورد بحث وگفتگو قرار گرفته است. این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی است، باهدف بررسی و ارزیابی دیدگاه مفسران درباره محور نزاع در آیه مذکور، نگارش یافته است.یافته‌ها: بررسی تفاسیر فریقین نشان داد، مفسران فریقین، در باره محور نزاع در آیه مذکر، اختلاف دیدگاه ...
full textMy Resources
Journal title
volume 5 issue 10
pages 261- 280
publication date 2020-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023